احترام و صمیمیت در خانواده
احترام و صميميت
یکی از نکات مهم در زندگی مشترک احترام همراه با محبت و صمیمیت است و احترام از جمله صدا کردن همسر چنانکه صدا کردن همسر، يک امر بسيار روزمره در زندگي خانوادگي است .
در صورتيکه خطاب به همسر، احترامآميز باشد، پژواکي از محبت و صميميت را درپيخواهد داشت.
وجود مبارک علي(عليه السلام) و فاطمه(سلام الله عليها) در رعايت اين نکته نيز، الگو و سرمشق بودهاند. آن بانوي بزرگوار، نام همسر خود را با احترام ياد ميکردند. گاهي وي را با کنيه «ابالحسن» ميخواند و گاهي با ياد قرابت نسبي (يا ابن عم) وي را ندا ميداد و گاه با لقب شريف « يا اميرالمؤمنين» او را فرا ميخواند و در گاه مؤانست و بعضي از موارد ديگر نيز از سر حکمت، وي را با نام مبارکش ميخواند و گاه نيز با ساير القاب شريفه از او ياد مينمودند.
هرچند که در ميان انبوه ارتباطات وسيع و گستردهي زن و شوهر، خطاب نمودن همسر از سادهترين جلوههاي رفتاري و بسيط ترين فرمولهاي ارتباطي است ولکن از اهميت ويژهاي برخوردار است. نحوه، نوع و لحن خطاب و آميزههاي احساسي انعکاس يافته در خطاب و بکارگيري اسماء و القاب مناسب براي مخاطب قراردادن افراد ، تأثير عميقي در واکنشهاي عاطفي افراد بر جاي ميگذارد و زن و شوهر نيز جهت تحصيل خرسندي و رضايتمندي خاطر از يکديگر ، بيش از هر چيز به کنشها و واکنشهاي عاطفي مثبت و مناسب نيازمندند؛ لذا بايد به همين مسائل به ظاهر ساده ، ولي مهم نيز توجه نمايند. به عنوان نمونه، فاطمه(سلام الله علیها) هنگام شکايت مرگ پدر و مشکلات سياسي همسرش را اينگونه خطاب ميفرمايد: « يا ابن ابيطالب » (مجلسي، 1404ق، ج8، ص125) و با اين خطاب، متذکر نسبت علي (عليه السلام) با پيامبر (صلي الله عليه و اله و سلم) ميشود و هنگاميکه ميخواهد خبر رحلت خود را به علي (عليه السلام) بدهد، ايشان را با خطاب «يا ابنعم» فراميخواند تا متذکر نسبت خود و علي (عليه السلام ) شود. (همان، ج43، ص191)
و روایاتی هم درباره محبت و احترام و صمیمیت با همسر داریم از جمله:
«بهترين شما کسي است که در برخورد با مردم نرم تر و مهربان تر باشد و ارزشمندترين مردم کساني هستند که با زنان خود مهربان و بخشنده است .» (نهجالحياه، ص 157.)
و حضرت زهرا سلام الله علیها آنگاه که ميخواهد شدت علاقه و وفاداري خود را به شوهر مظلومش ابراز نمايد ميفرمايند:
«علي جان! جانم فداي تو، و جان و روح من سپر بلاهاي جان تو، اي اباالحسن! همواره با تو خواهم بود، اگر تو در خير و نيکي به سر ميبري با تو خواهم زيست و يا اگر در سختي و بلاها گرفتار شدي باز هم با تو خواهم بود .»(همان، ص 147)
نه تنها ما اين احترام و صميميت را درسيره خانم حضرت زهرا سلام الله عليها و معصومين عليهم السلام در روانشناسي نيز به اثبات رسيده است
تاجيک اسماعيلي (1377) در رابطه با نقش هاي شوهر مينويسد: فرد بايد به همسر خود؛ بخصوص در حضور ديگران احترام بگذارد، اين احترام بايد توأم با صميميت باشد. زن نيازمند دريافت محبت و احترام از شوهر است. بويژه هنگامي که در حضور آشنايان قرار داشته باشد. اين باعث ميشود که زن از داشتن شوهرش احساس افتخار و سربلندي کند و اين احساس شوق او را به زندگي زناشويي و آمادگي او براي گذشت و بردباري دربار? محروميتها و سختي هاي احتمالي بيشتر کند. همچنين در مورد نقش هاي زن معتقد است، با توجه به اين که در زندگي زناشويي نقش محبت و اظهار عواطف بيشتر مناسب با ساختار رواني و جسمي زن است و احساس دلگرمي و اطمينان خاطر را شوهر بايد در فضاي خانواده ايجاد کند. زن بايستي دقت داشته باشد که احترام او نسبت به شوهر هم يک نياز رواني و عامل علاقه و محبت بيشتر شوهر نسبت به اوست.
پژوهشهاي ” ويگين و مودي” به نقل از سليمانيان (1373) نشان ميدهد زوجهايي که به راحتي افکارشان را با يکديگر در ميان ميگذارند قادر به پذيرش و درک احساسات يکديگر هستند و از رضايتمندي بيشتري برخوردارند.(روانشناسی تربیت معلم)